समावेशनाचा 'राजनमार्ग'
त्यातही राजकारणाचे क्षेत्रच गढूळलेले आहे असे म्हणून त्याच्याशी फटकून राहण्याची जी अनेक विद्वत्जनांची वृत्ती असते, तसे राजन यांचे नाही, ही बाबही उल्लेखनीय.
फाइल फोटो
जनता से रिश्ता वेबडेस्क | उसतही राजकारणाचे क्षेत्र गढूळलेले आहे असे म्हणून उस्याशी फटकून राहण्याची जी अनेक विद्वत्जनांची वृत्ती असते, तसे राजन यांचे नाही, ही बाबही उल्लेखनीय। आर्थिक विकास दर, अभिमानी मंडली गती वगैरे गंभीर प्रश्नांचा ऊहापोह उननी केलाच; परंतु अधिक बुनियादी धोखेपूर्ण बाबंवरही चर्चा केली। वाढणारी विषमता हा सर्वांच्याच काळजीचा विषय असतो। उनसे संबंधित सम्बद्ध लिहिले-बोलले हो जाता है। लेकिन इसे कम करने का कोई तरीका? उद्योग के क्षेत्र में कहीं ज्यादा घरेलू उपकरण संपत्ती केंद्रित हो जाते हैं। वह शक्ति दिवस वाढत आहे, यातून विषमताच फोफावत आहे, या प्रश्नावर राजन बहुत वास्तविक भूमिका घेतात। हा प्रश्न समर आला, की भांडवलशाहीच्या दोषांची चर्चा सुरू होते हैं। अशा सरधोपट पद्धतीने राजन विचार करीत नाहीत। यह एक किताब का नाम है 'सेविंग कैपिटलिज्म फ्रॉम द कैपिटलिस्ट' ऐसे हैं। यह संस्करण अंतर्विरोध है। पण त्यांचे म्हणणे ऐसे, की उत्पादसाधनचे केंद्रीकरण ज्यांच्याकडे झाले आहे, वहंची एक प्रकार की अधिकतम कर्ता तयार होते हैं। तिलासा अटका करायला हवा और उसके लिए खुल के आर्थिक माहौल में तौंचक संधींची विपुलता ने झाली पाहिजे बनाई। इनमें ताज की भूमिका चर्चेतही मांडली है। उस दृष्टीने भारतात लघुउद्योग क्षेत्राच्या विकासाला मोठा वाव आहे। लेकिन इसका मार्ग अडथली अडथळे दूर झालेले नाहीत। प्रगत देशात विशेषतः अमेरिका में आशी परिस्थि आहे, की लघुउद्योगांना बहरण्यास आग्रह प्रोत्साहन असते। तेथील छोट्या उद्योगांचा एक देशांतरगत उथपादनातील वाटा पन्नास टक्यांहून अधिक असतो। थायातूनच मोठे उद्योग आकाराला येतात। आप एक उद्योग के अधिकृत क्षेत्र के रूप में येण्या में प्रचंड एडथळे येतात। उनमुळे ते अनेक स्वालतींना, तत्कालनिवारण यंत्रणाना, सरकारी योजनाओं के लाभाला दुर्भाग्य से राहत।